Komisja Wenecka, znana również jako Europejska Komisja na rzecz Demokracji przez Prawo, to organ doradczy Rady Europy w dziedzinie konstytucji, prawa wyborczego i systemów politycznych. Jej nazwa pochodzi od miejsca, w którym została utworzona, czyli Weneckiego Pałacu Dogów we Włoszech.
Komisja Wenecka została powołana w 1990 roku i składa się z ekspertów prawa konstytucyjnego, prawa międzynarodowego i innych dziedzin związanych z demokracją. Jej głównym celem jest promowanie i ochrona demokracji, rządów prawa oraz praw człowieka poprzez udzielanie porad i opinii na temat konstytucji, prawa wyborczego i innych zagadnień związanych z demokracją.
Komisja Wenecka jest otwarta dla wszystkich państw członkowskich Rady Europy, a także dla państw spoza tej organizacji. Jej zadania obejmują:
1. Udzielanie porad prawnych: Komisja Wenecka udziela państwom członkowskim i państwom niebędącym członkami Rady Europy porad prawnych w zakresie konstytucji i prawa wyborczego. Państwa mogą przedstawiać Komisji swoje projekty konstytucji lub prawa wyborczego, a Komisja udziela im ekspertyz i rekomendacji, które pomagają w tworzeniu demokratycznych i zgodnych z prawem regulacji.
2. Ocena konstytucji i prawa wyborczego: Komisja Wenecka dokonuje oceny konstytucji, prawa wyborczego i innych aktów prawnych państw członkowskich oraz innych państw, które się do niej zwracają. Opinie Komisji mają charakter doradczy i nie są prawnie wiążące, ale cieszą się wysokim autorytetem jako wyrażenie ekspertów w dziedzinie demokracji i praw człowieka.
3. Wspieranie reform: Komisja Wenecka wspiera państwa członkowskie w procesach reform demokratycznych poprzez udzielanie porad i rekomendacji. Jej działania koncentrują się na wzmacnianiu rządów prawa, ochronie praw człowieka i promowaniu demokratycznych standardów w systemach politycznych.
Komisja Wenecka odgrywa istotną rolę w promowaniu i ochronie demokracji, rządów prawa i praw człowieka w Europie i poza nią. Dzięki jej działaniom państwa członkowskie mogą korzystać z ekspertyzy i wsparcia w zakresie kształtowania demokratycznych i zgodnych z prawem systemów politycznych.
