Potop szwedzki to określenie stosowane w Polsce na określenie szwedzkiej inwazji na Rzeczpospolitą w latach 1655-1660 w trakcie potopu polsko-szwedzkiego.
W 1655 roku król szwedzki Karol X Gustaw zdecydował się na inwazję na Rzeczpospolitą, która była wówczas osłabiona wewnętrznymi konfliktami. Szwedzi zajęli większość terytorium Polski i zmusili króla Jana Kazimierza do ucieczki z kraju. W 1656 roku Polacy przeprowadzili kontratak pod wodzą hetmana Stefana Czarnieckiego, który zdołał pokonać Szwedów w bitwie pod Warszawą.
Mimo zwycięstwa Polaków, wojna trwała nadal i doprowadziła do zniszczenia wielu miast i wiosek. Ostatecznie w 1660 roku, po wielu latach walk i negocjacji, podpisano rozejm w Oliwie, który zakończył konflikt i zmusił Szwedów do wycofania się z Polski. Okres ten przyniósł Polsce ogromne zniszczenia i straty, a potop szwedzki jest uważany za jedno z największych nieszczęść w historii Polski.
